Sağlığınız için Güneşten Faydalanmanın Ana Prensipleri
Bir önceki iki blog yazımda anlattığım üzere tüm bilgileri özetlemem gerekirse sonuç olarak başlıca şu maddeleri sıralayabilirim;
- Sağlık için güneşlenme zamanı, UVB nin dünya yüzeyine en dik geldiği zaman aralığı olan 10:00 -1 5:00 saat aralığında olmalıdır. Bu saat aralıkları Türkiye’de Temmuz ve Ağustos ayları için geçerlidir. Güneş ışınlarının açısı mevsime, saate ve dünya üzerinde bulunduğunuz konuma göre değişir. Nerede olursanız olun D Vitamini sentezi için 50-90 derece aralığındaki ışınlara ihtiyaç vardır. Bu kulağınıza küpe olsun!
Yani güneş ışınları tepedeki ufuk çizgisinin 50 derece altına inmeye başladığı saatler UVB ışını alamayacağınız için güneşlenmemniz çok daha hayırlı, çünkü D vitamini alayım derken, daha tehlikeli olan UVA ışınlarına maruz kalıyorsunuz.
Araştırmalar güneşli bir gök altında, öğle vakitlerinde olabildiğince açık bir beden ile, yani mümkünse bikini ile, koruyucu krem sürmeden, haftada 3-4 defa, 10-20 dk. kadar güneşlenmenin bedenin doğal D vitamin ihtiyacını bariz bir şekilde yükselttiğini göstermektedir.
Yani öğle saatlerinde koruyucu sürmeden kısa süreli güneşlenmeler (12-20 dk) yaparak ve bunu cildiniz kararmadan izleyen günlerde tekrarlamak, cilde D vitamini ürettirmenin en etkili yollarından biri olarak belirtilmektedir.
Bedende D vitamininin üretimi, sentezlenmesi ve organizmanın kullanımına hazır hale getirilme süreci yani D vitamininin kana geçme süreci ise yaklaşık 48 saat kadar sürüyor. Bu yüzden güneşlenilen günlerde D vitamini cilt üzerinde üretilmeye başlamışken, banyo yaparken kese yapılmaması, sıcak su yerine ılık veya serin sular ile yıkanılması ve bol sabun veya şampuan kullanılmaması öneriliyor. Yani güneşlendikten sonra duş alırken özellikle yüz, kol, omuz, bacak gibi güneş gören bölgeler özellikle sabunlanmayıp, sadece ılık bir su ile temizlenmeli; aksi takdirde güneş ile başlayan ciltteki D vitamini sentezinin zarar görüp, yarım kalabileceği belirtiliyor.
Çok bronzlaşmakdan kaçının. Çünkü deri üstündeki pigmentler renk değiştirip, koyulaştıkça UVB ışınlarının deri altına inmesini önleyebiliyor.
Eğer teniniz çok brozlaştı ise, veya bedeninizde aşırı yağ hücresi bulunuyorsa, veya 70 yaş ve üzerinde iseniz D vitamini üretiminiz nispeten düşük olduğundan, öğle saatlerinde güneş altında korumasız olarak daha uzun kalmalısınız; yani 20- dk yerine mesela 40 dk.
Günün geri kalan zamanlarında hala güneşte kalmayı tercih ediyorsanız, kesinlikle koruyucu doğal yağlar olan tamanu, susam, hindistan cevizi, avokado yağı ve/veya UVA ve UVA ışınlarını bloke eden güneş kremleri kullanarak cildinizi korumayı ise sakın ha unutmayın.- Güneş yağlarını seçerken özellikle UVA ışınlarını engelleyici olanlardan seçin. Unutmayın, cilt kanserine yol açan UVB değil, UVA ışınlarıdır. UVB tersine cilt kanserini önleyebilen nitelikler barındırıyor.
Güneş Koruyucu ve Hücre Yenileyici Doğal Krem Tarifi*
Bu güneş kremi güneşten korurken, kuruluktan pul pul olmuş ciltlerde nem dengesini sağlayacağı gibi, aynı zamanda susam yağı içindeki sesamol sayesinde güneşin neden olduğu yaşlanma etkilerini de azaltmaktadır.
İçerik;
- 20 ml Hindistancevizi sabit yağı
- 20 ml Tamanu sabit yağı
- 20 ml Susam sabit yağı
- 20 ml Shea sabit yağı
- 5 gr Balmumu
Hazırlanışı;
Balmumu sıcakken diğer yağları da benmari usulü eriterek homojenize olana kadar karıştırın. Hazırladığınız bu karışıma dilerseniz 5 gram çinko oksit ekleyerek, güneş koruyucu etkisini artırabilirsiniz.
* Güneş Koruyucu ve Hücre Yenileyici Doğal Krem Tarifi Ecz. Sinem Us Tokoğlu’nun “Organik Eczanemin Aroma Kokulu Bahçesi” kitabından alıntıdır.
Ayurvedik Güneş Yağı Tarifi
Bazı bitki yağları muhteviyatlarında UV ışınlarını filtreyen nitelikleri bulundururlar. Bunlara örnek olarak havuç özü yağı, buğday özü yağı, ahududu yağı, hindistancevizi yağı, yer fıstığı yağı, susam yağı, tamanu yağı ve avokado yağını sayabiliriz.
Aşağıda tarifini verdiğim oldukça etkili ayurvedik güneş koruyucu yağ formülünü evde rahatlıkla hazırlayabilirsiniz. Hatta sabah kalktığınız gibi güneş koruma faktörlü nemlendirici olarak da bizim gibi güneşli bir ülkede özellikle Mayıs-Ekim ayları arasında gönül rahatlığı ile kullanabilirsiniz.
İçerik;
- ½ Çay bardağı Avokado Yağı
- ¼ Çay bardağı Susam Yağı
- ¼ Çay bardağı Tamanu Yağı
- 2 Tatlı kaşığı Havuç Özü Yağı
- 2 Tatlı kaşığı Ahududu Yağı
- ½ Tatlı kaşığı ıtır veya lavanta saf uçucu yağı
- 5-10 gr. arası Çinko Oksit
Hazırlanışı;
Avokado, susam ve tamanu yağını küçük bir cam şişe içinde karıştırdıktan sonra, diğer tüm yağları ekleyerek hepsini tekrar iyice karıştırın. Hoş koku vermesi amaçlı olarak ise içerik listesinde bulu
nan ıtır veya lavanta saf uçucu yağlarından bir tanesini arzunuza göre karışıma ekleyebilirsiniz; saf uçucu yağlar koku amaçlı önerilmiş olup, güneş koruma açısından eklenmesi zaruri değildir. Hazırladığınız bu karışıma dilerseniz içerik listesinde son madde olan 5-10 gram çinko oksiti de ekleyerek, güneş koruyucu etkisini artırabilirsiniz. Hazırladığınız bu güneş yağı şişenizi ışık görmeyen serin bir mekanda saklayın. Mesela banyoda dolap içi uygundur.
Bütünsel Sağlık ve Ayurveda Uzmanı Ebru Şinik
Kaynakça;
- The UV Advantage | Michael F. Holick & Mark Jenkins
- Access to Health | Rebecca J. Donatella
- Dr. Joseph Mercola Araştırma Neticeleri
- Enchanting Beauty | Dr. Manisha Kshirsagar & Megan M. Murphy
- Radical Beauty | Dr. Deepak Chopra & Kimberly Synder
- Organik Eczanemin Aroma Kokulu Bahçesi | Ecz. Sinem Us Tokoğlu
- Özel Notlar | Prof. Dr. Ahmet Aydın